Kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ
Kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo[ Cán bộ lãnh đạo ở đây là chỉ cán bộ lãnh đạo Đảng và chính quyền các cấp địa phương.
] hết nhiệm kỳ tức là một hình thức kiểm toán nhằm vào người chịu trách nhiệm quản lý được uỷ quyền, đưa tình hình diễn biến của tài sản tài nguyên thiên nhiên và môi trường sinh thái vào việc sát hạch thành tích của người chịu trách nhiệm chính. Kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ là một chế độ giám sát quản lý mang đặc sắc Trung Quốc, là một hoạt động do cơ quan kiểm toán Nhà nước dẫn đầu, dựa vào những pháp luật pháp quy có liên quan để đánh giá sát hạch tính quy phạm, tính hợp lý và hiệu suất trong việc thực hiện những trách nhiệm được uỷ quyền trong nhiệm kỳ như khai thác, sử dụng, bảo vệ và quản lý tài nguyên thiên nhiên, v.v. đối với những cán bộ lãnh đạo khi hết nhiệm kỳ.
Tháng 11 năm 2013, Quyết định của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc về một số vấn đề trọng đại trong việc đi sâu cải cách toàn diện được thông qua tại Hội nghị Trung ương 3 khoá XVIII đã đưa ra bố trí rõ ràng về kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ. Tháng 9 năm 2015, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Quốc vụ viện ấn hành Phương án tổng thể về cải cách thể chế văn minh sinh thái, đưa kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ vào việc hoàn thiện chế độ đánh giá sát hạch và truy cứu trách nhiệm về thành tích và hiệu quả trong xây dựng văn minh sinh thái. Tháng 11 năm 2015, Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Văn phòng Quốc vụ viện ấn hành Phương án triển khai thí điểm kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ, thí điểm kiểm toán đã tích cực tìm tòi và đúc kết kinh nghiệm xoay quanh vấn đề “kiểm toán những gì, kiểm toán như thế nào, đánh giá như thế nào”, cung cấp cơ sở thực tiễn cho việc bình thường hoá chế độ kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ. Tháng 11 năm 2017, Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Văn phòng Quốc vụ viện ấn hành Quy định về kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ (thi hành thử), xác định rõ nội dung và trọng điểm kiểm toán, đánh dấu cho việc xây dựng chính thức một chế độ kiểm toán hoàn toàn mới mẻ và mang tính thường xuyên.
Kiểm toán tài sản tài nguyên thiên nhiên khi cán bộ lãnh đạo hết nhiệm kỳ là sự sáng tạo quan trọng về chế độ kiểm toán trong xây dựng văn minh sinh thái xã hội chủ nghĩa, là một giải pháp quan trọng để tăng cường xây dựng văn minh sinh thái, có ý nghĩa quan trọng đối với việc hoàn thiện chế độ đánh giá sát hạch và truy cứu trách nhiệm về thành tích và hiệu quả trong xây dựng văn minh sinh thái, thúc đẩy các cán bộ lãnh đạo thiết thực thực hiện trách nhiệm quản lý tài sản tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường sinh thái.
自然资源资产离任审计
自然资源资产离任审计，即针对受托管理责任人，将自然资源资产和生态环境的变化情况纳入到主要责任人政绩考核当中的一种审计形式。自然资源资产离任审计，是一项具有中国特色的监管制度，由国家审计机构牵头，依据相关法律法规，在党政领导干部离任时，对其任期内自然资源开采、耗用、保护和治理等受托责任履行情况的规范性、合理性和效率性进行评价考核的活动。
2013年11月，中共十八届三中全会通过的《中共中央关于全面深化改革若干重大问题的决定》，对领导干部自然资源资产离任审计作出明确部署。2015年9月，中共中央、国务院印发《生态文明体制改革总体方案》，将领导干部自然资源资产离任审计纳入完善生态文明绩效评价考核和责任追究制度。2015年11月，中共中央办公厅、国务院办公厅印发《开展领导干部自然资源资产离任审计试点方案》，审计试点围绕“审什么、怎么审、如何进行评价”进行了积极探索和经验总结，为领导干部自然资源资产离任审计制度常态化提供实践基础。2017年11月，中共中央办公厅、国务院办公厅印发《领导干部自然资源资产离任审计规定（试行）》，明确审计内容和重点，标志着一项全新的、经常性的审计制度正式建立。
自然资源资产离任审计是社会主义生态文明建设的一项重大审计制度创新，是加强生态文明建设的一项重要举措，对完善生态文明绩效评价考核和责任追究制度，推动领导干部切实履行自然资源资产管理和生态环境保护责任具有重要意义。