Nhân giả ái nhân

(Quan niệm văn minh)

15-12-2022 | China.org.cn

Nhân giả ái nhân 

Điển tích “Nhân giả ái nhân (người có đức nhân thường thương yêu con người)” có xuất xứ từ Mạnh Tử. “Nhân giả ái nhân” chủ yếu nói về sự khác biệt giữa người quân tử và người tầm thường là ở việc người quân tử có thể giữ gìn lòng thiện, mà điều then chốt để giữ gìn lòng thiện chính là luôn giữ trong lòng “nhân” và “lễ”. Câu nói “nhân giả ái nhân” tuy được trích từ Mạnh Tử, nhưng quan niệm này lại là kế thừa trực tiếp từ Khổng Tử. “Nhân giả” tức là những người có đức nhân, là những người giàu trí tuệ và lòng can đảm, đức hạnh viên mãn, yêu mến người khác và có nhân cách cao đẹp. “Nhân” là phạm trù và cảnh giới đạo đức cao nhất trong văn hoá Nho gia, với quy định cơ bản là “ái nhân”, có nghĩa là “nhân” được bắt đầu từ việc hiếu thảo với cha mẹ và kính trọng huynh trưởng, tiếp đến là yêu mến các thành viên khác trong gia đình, rồi tiến tới quan tâm đến tất cả mọi người trong thiên hạ.     

“Nhân giả ái nhân” là một câu danh ngôn mà Tập Cận Bình trích dẫn trong bài phát biểu tại cuộc toạ đàm với giáo viên và sinh viên của trường Đại học Bắc Kinh vào tháng 5 năm 2014. Với mệnh đề tư tưởng do Mạnh Tử đúc kết, “nhân giả ái nhân” được sử dụng để quản lý đất nước, nhấn mạnh rằng người quân tử từ yêu thương người thân mà thương yêu trăm họ, từ thương yêu trăm họ mà yêu quý vạn vật. 

仁者爱人

“仁者爱人”的典故,出自《孟子》。“仁者爱人”主要谈论君子与普通人的分别,在于君子能够保持心中的善端,而保持善端的关键,就是将“仁”和“礼”永存心中。“仁者爱人”这句话虽然出自《孟子》,但这一观念却是直接继承孔子的。“仁者”即有仁德的人,是有大智大勇、德行完满、关爱他人、有人格魅力的人。“仁”是儒家文化中最高的道德范畴和境界,其以“爱人”为基本规定,意指“仁”从孝父母、敬兄长开始,进而关爱家族其他成员,并扩大至关心全天下的人。

“仁者爱人”,是2014年5月习近平在北京大学师生座谈会上发表讲话时引用的一句名言。在孟子提炼的思想命题下,其被应用于治国理政,强调君子由亲爱亲人而仁爱百姓,由仁爱百姓而爱惜万物。