Tự cường bất tức

Tự cường bất tức 

“Tự cường bất tức (tự cường không nghỉ)” có xuất xứ từ Chu dịch, ý chỉ tự mình cố gắng vươn lên, làm cho bản thân mình ngày một lớn mạnh, không bao giờ ngừng nghỉ. Người xưa cho rằng, các thiên thể vận hành theo bản tính của chính bản thân mình, vững bền mạnh mẽ, tuần hoàn lặp lại, thẳng tiến không lùi và không bao giờ ngừng nghỉ. Người quân tử tuân theo cái đạo của “thiên (trời)”, cũng nên phát huy tính chủ động, tính năng động của mình, cần mẫn không ngừng nghỉ, hăng hái tiến thủ, đây chính là lý tưởng dành cho bản thân mà người Trung Quốc rút ra từ trạng thái vận hành của các thiên thể.   

Kể từ Đại hội Đảng XVIII đến nay, Tập Cận Bình nhiều lần nhắc đến “tự cường bất tức” tại các trường hợp khác nhau. Ví dụ như tháng 5 năm 2014, khi khảo sát tại trường Đại học Bắc Kinh, Tập Cận Bình nhấn mạnh rằng: “Thiên hành kiện, quân tử dĩ tự cường bất tức (các thiên thể vận hành mạnh mẽ, vững bền, người quân tử cũng nên theo đó mà tự cường không nghỉ)”; tháng 12 năm 2017, trong bài phát biểu quan trọng tại cuộc Đối thoại cấp cao giữa Đảng Cộng sản Trung Quốc với các chính đảng trên thế giới, Tập Cận Bình chỉ ra, nhân dân Trung Quốc không bao giờ khuất phục trước số phận, mà ngược lại đã vươn lên chống lại, tự cường không nghỉ, trải qua phấn đấu lâu dài, nay đã đi lên con đường thênh thang thực hiện sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa. 

自强不息

“自强不息”出自《周易》，意为自身努力向上，强大自己，永不懈怠。古人认为，天体出于自身的本性而运行，刚健有力，周而复始，一往无前从不停息。君子取法于“天”，也应该发挥自己的主动性、能动性，勤勉不懈、奋发进取，这是中国人参照天体运行状态梳理的自身理想。

中共十八大以来，习近平曾在多个场合多次提及“自强不息”。如2014年5月，习近平考察北京大学时强调，“天行健，君子以自强不息”；2017年12月，习近平在中国共产党与世界政党高层对话会上发表的主旨讲话中指出，中国人民没有向命运屈服，而是奋起抗争、自强不息，经过长期奋斗，而今走上了实现中华民族伟大复兴的康庄大道。