Vô dục tắc cương

Vô dục tắc cương 

“Vô dục tắc cương (không có dục vọng quá mức thì sẽ cương nghị bất khuất)” bắt nguồn từ sự đánh giá của Khổng Tử đối với học trò của ông trong Luận Ngữ: “Khổng Tử nói:‘Ta chưa từng thấy người có tính tình cương nghị.’ Có người bảo:‘Thân Trành là người như vậy.’ Khổng Tử nói:‘Thân Trành thì có lòng tham vô đáy, sao có thể gọi là cương nghị bất khuất?’” Nếu một người có dục vọng quá mức thì sẽ khó có được tính tình kiên cường mạnh mẽ, khó có thể cương trực công chính, tiến thẳng theo đường ngay. “Dục” ở đây là chỉ các ham muốn cá nhân và lòng tham; “cương” tức là ngay thẳng, công chính, chính trực, mạnh mẽ. “Vô dục tắc cương” là chỉ một bản lĩnh kiểm soát bản thân, nói về đạo lý cơ bản về lập thân xử thế nhất là cầm quyền và làm quan: Khi đứng trước những dụ dỗ từ các bên, một người cần có chí công vô tư, phẩm hạnh đoan chính, không màng danh lợi, đừng có lòng tham quá mức, như vậy thì sẽ có được khí tiết chính trực, không cần lo sợ về bất cứ điều gì.  

Tháng 3 năm 2018, tại cuộc Toạ đàm kỷ niệm 120 năm ngày sinh của đồng chí Chu Ân Lai, Tập Cận Bình chỉ ra rằng: “Biển nạp trăm sông, chứa được mới lớn; núi cao uy nghi, vô dục tắc cương”. Đồng chí Chu Ân Lai chính là một người như vậy, trong suốt cuộc đời của mình, người luôn nghiêm khắc với bản thân, chịu đựng gian khổ và có lối sống giản dị, chỉ mong được cống hiến chứ không đòi hỏi được đền đáp, và khuyên răn các cán bộ lãnh đạo phải vượt qua những thử thách về tư tưởng, chính trị, xã hội, thân thuộc và cuộc sống, giữ gìn phẩm hạnh chính trị và tác phong tốt đẹp của người Cộng sản.

无欲则刚

“无欲则刚” 出自《论语》中孔子对弟子的评价：“子曰：‘吾未见刚者。’或对曰：‘申枨。’子曰：‘枨也欲，焉得刚？’”人的欲望太盛，便难有坚定刚强之德，难以刚正不阿、正道直行。“欲”指各种私欲、贪欲；“刚”即刚正公道、正直有力。“无欲则刚” 是一种克己的功夫，讲的是立身处事尤其是执政做官的基本道理：一个人面对来自各方的种种诱惑，应该大公无私、端正品性、淡泊守志，不要有非分的贪图，这样就能一身正气，无所畏惧。

2018年3月，习近平在纪念周恩来同志诞辰120周年座谈会上指出，“海纳百川，有容乃大；壁立千仞，无欲则刚”。周恩来同志就是这样的人，他毕生严于律己、艰苦朴素，只求奉献、不思回报，并且告诫领导干部要过好思想关、政治关、社会关、亲属关、生活关，保持共产党人的政治操守和优良作风。