Mãn chiêu tổn, khiêm thụ ích

(Quan niệm văn minh)

15-12-2022 | China.org.cn

Mãn chiêu tổn, khiêm thụ ích 

“Mãn chiêu tổn, khiêm thụ ích (tự mãn chiêu mời tai họa, khiêm tốn thì được hưởng lợi)” có xuất xứ từ Thượng thư, có nghĩa là kiêu ngạo tự mãn sẽ chiêu mời tai họa, khiêm tốn cẩn trọng thì sẽ thu được lợi ích. “Mãn” tức là tự mãn, tự phụ; “khiêm” tức là “kính”, kính cẩn từ đáy lòng. Người xưa cho rằng, tất cả mọi sự vật đều không ngừng thay đổi, cái hay và cái dở, sự thành và bại có thể chuyển hoá cho nhau; con người phải tiến cùng thời đại, không ngừng nỗ lực, không thể thoả mãn trước những thành tích đã đạt được rồi giậm chân tại chỗ; phải khiêm tốn cẩn trọng và có tấm lòng rộng mở, luôn luôn khắc phục những khiếm khuyết của bản thân.  

Tháng 12 năm 2012, Tập Cận Bình đã nhắc đến câu “mãn chiêu tổn, khiêm thụ ích” tại cuộc toạ đàm với các chuyên gia nước ngoài làm việc tại Trung Quốc, chỉ ra rằng cho dù đã giành được những thành tựu phát triển được cả thế giới quan tâm, nhưng Trung Quốc vẫn là một nước đang phát triển, vẫn đứng trước nhiều thách thức gay gắt, và vẫn còn rất nhiều vấn đề cần phải đối mặt và giải quyết. Chúng tôi không hề tự coi nhẹ mình, cũng không hề tự cao tự đại, phải chú trọng hơn nữa việc học hỏi và tiếp thu những thành quả văn minh ưu tú do nhân dân các nước trên thế giới sáng tạo, cùng các nước trên thế giới học hỏi lẫn nhau và lấy dài bù ngắn. 

满招损,谦受益

“满招损,谦受益”,语出《尚书》,意为骄傲自满会招致损害,谦虚谨慎会得到益处。“满”即自满、自负;“谦”即“敬”,由衷地恭顺谨慎。古人认为,一切都在不断变化,优劣成败会转化;人需要与时俱进,不断努力,不能满足于已经取得的成绩而裹足不前;要谦虚谨慎、虚怀若谷,时时克服自身的不足。

2012年12月,习近平与在华工作的外国专家座谈时谈到“满招损,谦受益”,指出中国已经取得举世瞩目的发展成就,但仍是一个发展中国家,仍然面临一系列严峻挑战,还有许多需要面对和解决的问题。我们既不妄自菲薄,也不妄自尊大,更加注重学习吸收世界各国人民创造的优秀文明成果,同世界各国相互借鉴、取长补短。