Văn dĩ tải đạo

Văn dĩ tải đạo 

Các vị lãnh tụ của phong trào cổ văn vào giữa thời nhà Đường như Hàn Dũ, v.v. đã đưa ra quan điểm “văn dĩ minh đạo”, cho rằng ý chính của một bài văn nên phù hợp và nêu cao các bộ kinh điển của bậc thánh nhân. Nhà Lý học thời Tống Chu Đôn Di đã phát triển thêm “văn dĩ minh đạo” thành “văn dĩ tải đạo (lấy văn học để nâng đỡ cái đạo)”, đề xuất văn học giống như là “chiếc xe”, “đạo” tức là những mặt hàng được chở trên xe, văn học là biện pháp và công cụ để truyền bá cái “đạo” của Nho gia. Quan niệm này nhấn mạnh chức năng xã hội của văn học, chỉ rõ tác phẩm văn học nên có nội dung cụ thể, phong phú và có nội dung tư tưởng đúng đắn.     

Tháng 9 năm 2014, tại Lễ khai mạc Hội thảo khoa học quốc tế nhân dịp kỷ niệm 2565 năm ngày sinh của Khổng Tử và Đại hội thành viên lần thứ 5 của Hội liên hợp Nho học Quốc tế, Tập Cận Bình chỉ ra rằng văn dĩ tải đạo, văn dĩ hoá nhân (lấy văn học để nâng đỡ cái đạo, lấy văn học để giáo hoá con người), Trung Quốc đương đại là sự kế thừa và phát triển của Trung Quốc trong lịch sử, văn hoá tư tưởng của Trung Quốc đương đại cũng là sự kế thừa và thăng hoa của văn hoá tư tưởng truyền thống của Trung Quốc, muốn nhận thức được Trung Quốc ngày nay và người Trung Quốc ngày nay thì phải đi sâu tìm hiểu mạch máu văn hoá của Trung Quốc, nắm bắt chuẩn xác môi trường văn hoá đã nuôi dưỡng người Trung Quốc. 

文以载道

中唐时期古文运动的领袖韩愈等人提出“文以明道”的观点，认为文章主旨应合乎并发扬圣人的经典。宋代理学家周敦颐进一步发展为“文以载道”，提出文学像“车”，“道”即是车上运载的货物，文学是用以传播儒家之“道”的手段和工具。这一观念强调文学的社会功用，指明文学作品应该言之有物、有正确的思想内容。

2014年9月，习近平在纪念孔子诞辰2565周年国际学术研讨会暨国际儒学联合会第五届会员大会开幕会上指出，文以载道、文以化人，当代中国是历史中国的延续和发展，当代中国思想文化也是中国传统思想文化的传承和升华，要认识今天的中国、今天的中国人，就要深入了解中国的文化血脉，准确把握滋养中国人的文化土壤。