Công sùng duy chí, nghiệp quảng duy cần

(Quan niệm văn minh)

15-12-2022 | China.org.cn

Công sùng duy chí, nghiệp quảng duy cần 

“Công sùng duy chí, nghiệp quảng duy cần (công trạng hiển hách duy chỉ dựa vào chí hướng, sự nghiệp rộng lớn duy chỉ dựa vào sự chuyên cần)” có xuất xứ từ Thượng thư, với đại ý là muốn lập nên công trạng hiển hách thì phải dựa vào chí hướng cao xa và lớn lao; muốn hoàn thành sự nghiệp vĩ đại thì phải làm việc cần cù. Bất kể là một quốc gia muốn thực hiện sự phục hưng, hay là một cá nhân muốn làm nên sự nghiệp thì đều cần phải có đầy đủ hai điều kiện, một là lập chí, hai là chuyên cần. Lập chí là tiền đề, chuyên cần là sự bảo đảm, không có chí hướng thì sẽ không đủ để đi xa, không có sự chuyên cần thì sẽ khó làm nên sự nghiệp.   

Tháng 10 năm 2013, Tập Cận Bình đã trích dẫn câu “công sùng duy chí, nghiệp quảng duy cần” trong bài phát biểu tại Quốc hội In-đô-nê-xi-a, chỉ ra rằng Trung Quốc có lòng tin, có điều kiện và có năng lực để thực hiện mục tiêu phấn đấu của mình, đồng thời cũng có nhận thức tỉnh táo là Trung Quốc vẫn là một nước đang phát triển lớn nhất trên thế giới, vẫn phải đối mặt nhiều khó khăn và thách thức trên con đường tiến lên, muốn để cho tất cả người dân Trung Quốc có được cuộc sống tốt đẹp thì phải trải qua những nỗ lực bền bỉ lâu dài. Việc Tập Cân Bình trích dẫn câu cổ ngữ có ý nghĩa sâu sắc này đã chứng tỏ một cách đúng mức mối quan hệ bổ sung cho nhau, tương tác lẫn nhau giữa lập chí và làm việc thực sự.  

功崇惟志,业广惟勤

“功崇惟志,业广惟勤”,出自《尚书》,大意是取得伟大的功绩,在于志向远大;完成伟大的事业,在于工作勤奋。不管是国家要实现振兴,还是个人要成就事业,都必须具备两个条件,一为立志,二为勤勉。立志是前提,勤勉为保障,无志不足以行远,无勤则难以成事。

2013年10月,习近平在印度尼西亚国会的演讲中引用“功崇惟志,业广惟勤”,指出中国有信心、有条件、有能力实现自己的奋斗目标,同时也清醒地认识到,中国仍是世界上最大的发展中国家,在前进道路上仍然面临不少困难和挑战,要使全体中国人民都过上美好生活,需要付出长期不懈的努力。他引用这句含义隽永的古语,恰如其分地表明了立志与实干相辅相成的关系。