Thị đức giả xương, thị lực giả vong
“Thị đức giả xương, thị lực giả vong (dựa vào mỹ đức thì sẽ hưng thịnh, dựa vào bạo lực thì sẽ suy vong)” có xuất xứ từ Sử ký, có nghĩa là những người làm việc dựa vào mỹ đức thì chắc chắn sẽ thịnh vượng thành đạt, những người làm việc dựa vào bạo lực thì chắc chắn sẽ đi đến diệt vong. Người Trung Quốc từ xưa đã khởi xướng lấy đức hạnh để làm cho người khác tín phục, phản đối áp đặt người khác bằng quyền lực, cho rằng chỉ có bằng đức hạnh thì mới có thể làm cho người khác thật lòng khâm phục, mà quyền lực thì chỉ có thể làm cho người khác buộc phải khuất phục, không thể đạt được sự đoàn kết hài hoà thật sự và lâu bền.
Tháng 4 năm 2016, Tập Cận Bình đã trích dẫn câu “thị đức giả xương, thị lực giả vong” tại Lễ khai mạc cuộc họp cấp Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ 5 của Hội nghị về phối hợp hành động và các biện pháp xây dựng lòng tin ở châu Á (CICA), khởi xướng xây dựng quan niệm an ninh châu Á cùng chung, tổng hợp, hợp tác và bền vững, đề xuất nên căn cứ vào Luật Quốc tế, kiên trì đối thoại, hiệp thương, giải quyết tranh chấp bằng phương thức hoà bình, và thông qua đối thoại để tăng cường sự tin cậy lẫn nhau, giải quyết tranh chấp, thúc đẩy an ninh, cùng sáng tạo tương lai tốt đẹp hoà bình và phồn vinh của châu Á.
恃德者昌,恃力者亡
“恃德者昌,恃力者亡”,语出《史记》,意为依靠美德行事的人一定兴旺发达,凭借暴力行事的人必将走向灭亡。中国人自古提倡以德服人,反对以权压人,认为只有用德行才能让人心悦诚服,而权力只能使人被迫屈从,不能达成真实持久的和谐团结。
2016年4月,习近平在亚洲相互协作与信任措施会议第五次外长会议开幕式上引用“恃德者昌,恃力者亡”一语,倡议树立共同、综合、合作、可持续的亚洲安全观,提出应依据国际法,坚持对话协商,以和平方式解决争议问题,并通过对话增互信、解纷争、促安全,共创亚洲和平与繁荣的美好未来。