Quan điểm phát triển khoa học
Sau Đại hội Đảng XVI năm 2002, đứng trước những biến đổi sâu sắc của tình hình quốc tế, tình hình trong nước và tình hình trong Đảng trong thế kỷ mới và giai đoạn mới, những người Cộng sản Trung Quốc với đại diện chính là Hồ Cẩm Đào, kiên trì giải phóng tư tưởng, thực sự cầu thị, tiến cùng thời đại, theo đuổi chân lý và làm việc thiết thực, dũng cảm thúc đẩy sáng tạo lý luận trên cơ sở thực tiễn, tập trung trí tuệ của toàn Đảng, kiên trì và làm phong phú lý luận Đặng Tiểu Bình, tư tưởng quan trọng “Ba đại diện”, đã hình thành quan điểm phát triển khoa học lấy con người làm gốc, phát triển toàn diện, nhịp nhàng và bền vững.
Quan điểm phát triển khoa học với ý nghĩa cốt lõi hàng đầu là phát triển, tức kiên trì đặt phát triển làm nhiệm vụ hàng đầu của Đảng trong việc cầm quyền và chấn hưng đất nước, nắm bắt chặt chẽ trung tâm xây dựng kinh tế, kiên trì tập trung vào việc xây dựng, một lòng một dạ mưu cầu phát triển, không ngừng giải phóng và phát triển sức sản xuất xã hội. Quan điểm phát triển khoa học với cốt lõi là lấy con người làm gốc, tức luôn đặt việc thực hiện tốt, bảo vệ tốt và phát triển tốt lợi ích căn bản của đông đảo nhân dân làm điểm xuất phát và điểm đứng vững trong mọi công tác của Đảng và Nhà nước, tôn trọng vai trò chủ thể của nhân dân, phát huy tinh thần sáng tạo của nhân dân, bảo đảm các quyền và lợi ích cho nhân dân, đi theo con đường cả xã hội cùng giàu, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của con người, làm được điều phát triển là vì nhân dân, phát triển dựa vào nhân dân và thành quả phát triển do nhân dân cùng hưởng. Quan điểm phát triển khoa học với yêu cầu cơ bản là phát triển toàn diện, nhịp nhàng và bền vững, tức dựa vào bố cục tổng thể của sự nghiệp Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, thúc đẩy toàn diện xây dựng kinh tế, xây dựng chính trị, xây dựng văn hoá và xây dựng xã hội, thúc đẩy sự nhịp nhàng giữa các khâu, giữa các mặt trong xây dựng hiện đại hoá, thúc đẩy sự nhịp nhàng giữa quan hệ sản xuất và sức sản xuất, giữa kiến trúc thượng tầng và nền tảng kinh tế; kiên trì con đường phát triển văn minh sản xuất phát triển, đời sống sung túc và sinh thái tốt lành, xây dựng một xã hội tiết kiệm tài nguyên và thân thiện với môi trường, thực hiện sự thống nhất giữa tốc độ với kết cấu, chất lượng và hiệu quả, sự nhịp nhàng giữa sự phát triển kinh tế với dân số, tài nguyên và môi trường, làm cho nhân dân được sản xuất và sinh hoạt trong môi trường sinh thái tốt lành, thực hiện sự phát triển bền vững của kinh tế - xã hội. Phương pháp căn bản của quan điểm phát triển khoa học là trù tính tổng thể các mặt, tức nhận thức đúng đắn và xử lý ổn thoả các mối quan hệ quan trọng trong sự nghiệp Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, trù tính phát triển thành thị và nông thôn, phát triển các vùng miền, phát triển kinh tế - xã hội, phát triển hài hoà giữa con người với thiên nhiên, phát triển trong nước và mở cửa đối ngoại, trù tính quan hệ giữa Trung ương và địa phương, trù tính lợi ích cá nhân và lợi ích tập thể, lợi ích cục bộ và lợi ích tổng thể, lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài, phát huy đầy đủ tính tích cực của các bên.
Tháng 10 năm 2007, Đại hội Đảng XVII đã đưa quan điểm phát triển khoa học vào Điều lệ Đảng. Tháng 11 năm 2012, Đại hội Đảng XVIII đã xác định quan điểm phát triển khoa học là tư tưởng chỉ đạo mà Đảng Cộng sản Trung Quốc cần phải kiên trì lâu dài cùng với chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Mao Trạch Đông, lý luận Đặng Tiểu Bình và tư tưởng quan trọng “Ba đại diện”. Tháng 3 năm 2018, Hội nghị lần thứ 1 Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc khóa XIII đưa quan điểm phát triển khoa học vào Hiến pháp Trung Quốc, đã xác định vai trò chỉ đạo của quan điểm phát triển khoa học trong đời sống chính trị và xã hội của đất nước.
Quan điểm phát triển khoa học là bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống lý luận xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc. Tư tưởng quan trọng này đã nhận thức và trả lời một cách sâu sắc những vấn đề trọng đại như thực hiện sự phát triển như thế nào, làm thế nào để phát triển trong tình hình mới, v.v. hình thành một lý luận khoa học, hệ thống bao gồm các mặt như cải cách, phát triển và ổn định, công việc nội bộ, ngoại giao và quốc phòng, quản lý Đảng, quản lý đất nước và quản lý quân đội, thực hiện sự tiến cùng với thời đại một lần nữa của tư tưởng chỉ đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đưa việc phát triển chủ nghĩa Mác tại Trung Quốc thời đương đại lên một tầm cao mới.
科学发展观
2002年中共十六大以后，面对新世纪新阶段世情、国情、党情的深刻变化，以胡锦涛为主要代表的中国共产党人，坚持解放思想、实事求是、与时俱进、求真务实，勇于推进实践基础上的理论创新，集中全党智慧，坚持和丰富邓小平理论、“三个代表”重要思想，形成了以人为本、全面协调可持续发展的科学发展观。
科学发展观的第一要义是发展，即坚持把发展作为党执政兴国的第一要务，牢牢扭住经济建设这个中心，坚持聚精会神搞建设、一心一意谋发展，不断解放和发展社会生产力。科学发展观的核心是以人为本，即始终把实现好、维护好、发展好最广大人民的根本利益作为党和国家一切工作的出发点和落脚点，尊重人民主体地位，发挥人民首创精神，保障人民各项权益，走共同富裕道路，促进人的全面发展，做到发展为了人民、发展依靠人民、发展成果由人民共享。科学发展观的基本要求是全面协调可持续发展，即按照中国特色社会主义事业总体布局，全面推进经济建设、政治建设、文化建设、社会建设，促进现代化建设各个环节、各个方面相协调，促进生产关系与生产力、上层建筑与经济基础相协调；坚持生产发展、生活富裕、生态良好的文明发展道路，建设资源节约型、环境友好型社会，实现速度和结构质量效益相统一、经济发展与人口资源环境相协调，使人民在良好生态环境中生产生活，实现经济社会永续发展。科学发展观的根本方法是统筹兼顾，即正确认识和妥善处理中国特色社会主义事业中的重大关系，统筹城乡发展、区域发展、经济社会发展、人与自然和谐发展、国内发展和对外开放，统筹中央和地方关系，统筹个人利益和集体利益、局部利益和整体利益、当前利益和长远利益，充分调动各方面积极性。
2007年10月，中共十七大把科学发展观写入党章。2012年11月，中共十八大把科学发展观同马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、“三个代表”重要思想一道，确立为中国共产党必须长期坚持的指导思想。2018年3月，十三届全国人大一次会议将科学发展观载入中国宪法，确立了科学发展观在国家政治和社会生活中的指导地位。
科学发展观是中国特色社会主义理论体系的重要组成部分。这一重要思想深刻认识和回答了新形势下实现什么样的发展、怎样发展等重大问题，形成了涵盖改革发展稳定、内政外交国防、治党治国治军各方面的系统科学理论，实现了中国共产党在指导思想上的又一次与时俱进，开辟了当代中国马克思主义发展新境界。