Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới
Trung Quốc đương đại đang trải qua cuộc biến đổi xã hội rộng rãi và sâu sắc nhất trong lịch sử, cũng đang tiến hành thực tiễn sáng tạo to lớn và độc đáo nhất trong lịch sử nhân loại. Trên cơ sở những thành tựu quan trọng mà Trung Quốc đã đạt được kể từ khi thành lập nước Trung Quốc mới đặc biệt là kể từ khi bắt đầu cải cách mở cửa, sự phát triển của Trung Quốc đã đứng trên một khởi điểm lịch sử mới, Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc tiến vào thời đại mới. Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới chính là được sáng lập và không ngừng được làm phong phú và phát triển trong quá trình dân tộc Trung Hoa chào đón bước nhảy vọt vĩ đại từ đứng lên, giàu lên đến mạnh lên.
Kể từ Đại hội Đảng XVIII năm 2012, trong câu trả lời một cách hệ thống về đề tài thời đại trọng đại “Kiên trì và phát triển Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc như thế nào trong thời đại mới”, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc lấy đồng chí Tập Cận Bình làm hạt nhân đã đề xuất hàng loạt quan niệm mới, tư tưởng mới và chiến lược mới về quản lý đất nước Trung Quốc, hình thành tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới. Tháng 10 năm 2017, Đại hội Đảng XIX đã khái quát và đề xuất tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới, xác định tư tưởng này là tư tưởng chỉ đạo mà Đảng Cộng sản Trung Quốc cần phải kiên trì lâu dài và đưa vào Điều lệ Đảng, thực hiện tư tưởng chỉ đạo của Đảng tiến cùng với thời đại. Tháng 3 năm 2018, Hội nghị lần thứ 1 Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc khóa XIII đã đưa tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới vào Hiến pháp, thực hiện việc chuyển tư tưởng chỉ đạo của Đảng sang tư tưởng chỉ đạo của Nhà nước, thực hiện tư tưởng chỉ đạo của Nhà nước tiến cùng với thời đại.
Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới có nội hàm hết sức phong phú, bao gồm những vấn đề cơ bản về các mặt như mục tiêu tổng thể, nhiệm vụ tổng thể, bố cục tổng thể, bố cục chiến lược và phương thức phát triển, động lực phát triển, bước đi chiến lược, điều kiện bên ngoài, đảm bảo chính trị, v.v. trong việc kiên trì và phát triển Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới, và đưa ra phân tích lý luận và chỉ đạo chính sách dựa trên thực tiễn mới đối với các mặt như kinh tế, chính trị, pháp trị, khoa học kỹ thuật, văn hóa, giáo dục, dân sinh, dân tộc, tôn giáo, xã hội, văn minh sinh thái, an ninh quốc gia, quốc phòng và quân đội, “Một nước hai chế độ” và thống nhất Tổ quốc, mặt trận thống nhất, ngoại giao, xây dựng Đảng, v.v. Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới với ý nghĩa cốt lõi là kiên trì và phát triển Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, với nội dung cốt lõi là “Tám xác định rõ ràng” và “Mười bốn kiên trì” được khái quát trong Báo cáo Đại hội Đảng XIX.
“Tám xác định rõ ràng”, tức là xác định rõ ràng kiên trì và phát triển Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, với nhiệm vụ tổng thể là thực hiện hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa và sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa, trên cơ sở hoàn thành xây dựng toàn diện xã hội khá giả, chia làm hai bước đi để xây dựng thành công cường quốc hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa, tươi đẹp vào giữa thế kỷ này; xác định rõ ràng mâu thuẫn chủ yếu của xã hội nước ta trong thời đại mới là mâu thuẫn giữa nhu cầu ngày càng gia tăng của nhân dân về cuộc sống tốt đẹp và sự phát triển không cân bằng, không đầy đủ, cần phải kiên trì tư tưởng phát triển lấy nhân dân làm trung tâm, không ngừng thúc đẩy sự phát triển toàn diện của con người, thúc đẩy toàn thể nhân dân cùng giàu; xác định rõ ràng bố cục tổng thể của sự nghiệp Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc là “Năm trong một”, bố cục chiến lược là “Bốn toàn diện”, nhấn mạnh kiên định tự tin về đường lối, tự tin về lý luận, tự tin về chế độ, tự tin về văn hóa; xác định rõ ràng mục tiêu tổng thể của việc đi sâu cải cách toàn diện là hoàn thiện và phát triển chế độ xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc, đẩy mạnh hiện đại hóa hệ thống quản trị và năng lực quản trị nhà nước; xác định rõ ràng mục tiêu tổng thể của việc đẩy mạnh quản lý đất nước theo pháp luật toàn diện là xây dựng hệ thống pháp trị xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc, xây dựng nhà nước pháp trị xã hội chủ nghĩa; xác định rõ ràng mục tiêu xây dựng quân đội hùng mạnh của Đảng trong thời đại mới là xây dựng một quân đội nhân dân nghe Đảng chỉ huy, quyết chiến quyết thắng, tác phong tốt đẹp, xây dựng quân đội nhân dân thành quân đội hàng đầu thế giới; xác định rõ ràng ngoại giao nước lớn đặc sắc Trung Quốc là phải thúc đẩy xây dựng quan hệ quốc tế kiểu mới, thúc đẩy tạo dựng cộng đồng cùng chung vận mệnh của nhân loại; xác định rõ ràng đặc trưng bản chất nhất của Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc là sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, thế mạnh lớn nhất của chế độ xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc là sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đảng là lực lượng lãnh đạo chính trị cao nhất, đặt ra những yêu cầu tổng thể về xây dựng Đảng trong thời đại mới, làm nổi bật vai trò quan trọng của việc xây dựng chính trị trong công cuộc xây dựng Đảng.
“Mười bốn kiên trì”, tức là kiên trì sự lãnh đạo của Đảng đối với mọi công tác, kiên trì lấy nhân dân làm trung tâm, kiên trì đi sâu cải cách toàn diện, kiên trì quan điểm phát triển mới, kiên trì nhân dân làm chủ, kiên trì quản lý đất nước theo pháp luật toàn diện, kiên trì hệ thống giá trị cốt lõi xã hội chủ nghĩa, kiên trì bảo đảm và cải thiện dân sinh trong phát triển, kiên trì chung sống hài hòa giữa con người với thiên nhiên, kiên trì quan niệm an ninh quốc gia tổng thể, kiên trì sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đối với quân đội nhân dân, kiên trì “Một nước hai chế độ” và thúc đẩy thống nhất Tổ quốc, kiên trì thúc đẩy tạo dựng cộng đồng cùng chung vận mệnh của nhân loại, kiên trì quản lý Đảng nghiêm minh toàn diện.
“Tám xác định rõ ràng” và “Mười bốn kiên trì” kết hợp hữu cơ, thống nhất hữu cơ, đúc kết những kinh nghiệm quý báu của Đảng Cộng sản Trung Quốc về việc kiên trì và phát triển Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, đã phản ánh Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc lấy đồng chí Tập Cận Bình làm hạt nhân đi sâu, mở rộng, nâng cao nhận thức về tính quy luật của Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, thể hiện đặc sắc rõ nét sự kết hợp lý luận với thực tế và thống nhất nhận thức luận với phương pháp luận, làm cho nhận thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc về quy luật cầm quyền của đảng cộng sản, quy luật xây dựng chủ nghĩa xã hội và quy luật phát triển của xã hội nhân loại đã bước lên một tầm cao mới.
Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới là sự kế thừa và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Mao Trạch Đông, lý luận Đặng Tiểu Bình, tư tưởng quan trọng “Ba đại diện” và quan điểm phát triển khoa học, là thành quả mới nhất Trung Quốc hóa chủ nghĩa Mác, là kết tinh kinh nghiệm thực tiễn và trí tuệ tập thể của Đảng Cộng sản Trung Quốc và nhân dân Trung Quốc, là bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống lý luận xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc, là nguyên tắc cơ bản cho việc kiên trì và phát triển Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc và thúc đẩy sự nghiệp Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, là kim chỉ nam hành động cho việc phấn đấu thực hiện sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa.
习近平新时代中国特色社会主义思想
当代中国正经历着历史上最为广泛而深刻的社会变革，也正在进行着人类历史上最为宏大而独特的实践创新。在新中国成立以来特别是改革开放以来取得的重大成就基础上，中国发展站到了新的历史起点上，中国特色社会主义进入新时代。习近平新时代中国特色社会主义思想，正是在中华民族迎来从站起来、富起来到强起来的伟大飞跃中创立并不断丰富发展的。
2012年中共十八大以来，以习近平同志为核心的中共中央在系统回答“新时代坚持和发展什么样的中国特色社会主义”这一重大时代课题中，提出一系列治国理政新理念新思想新战略，形成了习近平新时代中国特色社会主义思想。2017年10月，中共十九大概括和提出了习近平新时代中国特色社会主义思想，将其确立为中国共产党必须长期坚持的指导思想并写进党章，实现了党的指导思想的与时俱进。2018年3月，十三届全国人大一次会议将习近平新时代中国特色社会主义思想载入宪法，实现了从党的指导思想向国家指导思想的转化，实现了国家指导思想的与时俱进。
习近平新时代中国特色社会主义思想内涵十分丰富，包括新时代坚持和发展中国特色社会主义的总目标、总任务、总体布局、战略布局和发展方式、发展动力、战略步骤、外部条件、政治保证等方面的基本问题，并根据新的实践对经济、政治、法治、科技、文化、教育、民生、民族、宗教、社会、生态文明、国家安全、国防和军队、“一国两制”和祖国统一、统一战线、外交、党的建设等各方面作出理论分析和政策指导。习近平新时代中国特色社会主义思想的核心要义是坚持和发展中国特色社会主义，核心内容是中共十九大报告概括的“八个明确”和“十四个坚持”。
“八个明确”，就是明确坚持和发展中国特色社会主义，总任务是实现社会主义现代化和中华民族伟大复兴，在全面建成小康社会的基础上，分两步走在本世纪中叶建成富强民主文明和谐美丽的社会主义现代化强国；明确新时代我国社会主要矛盾是人民日益增长的美好生活需要和不平衡不充分的发展之间的矛盾，必须坚持以人民为中心的发展思想，不断促进人的全面发展、全体人民共同富裕；明确中国特色社会主义事业总体布局是“五位一体”、战略布局是“四个全面”，强调坚定道路自信、理论自信、制度自信、文化自信；明确全面深化改革总目标是完善和发展中国特色社会主义制度、推进国家治理体系和治理能力现代化；明确全面推进依法治国总目标是建设中国特色社会主义法治体系、建设社会主义法治国家；明确党在新时代的强军目标是建设一支听党指挥、能打胜仗、作风优良的人民军队，把人民军队建设成为世界一流军队；明确中国特色大国外交要推动构建新型国际关系，推动构建人类命运共同体；明确中国特色社会主义最本质的特征是中国共产党领导，中国特色社会主义制度的最大优势是中国共产党领导，党是最高政治领导力量，提出新时代党的建设总要求，突出政治建设在党的建设中的重要地位。
“十四个坚持”，就是坚持党对一切工作的领导，坚持以人民为中心，坚持全面深化改革，坚持新发展理念，坚持人民当家作主，坚持全面依法治国，坚持社会主义核心价值体系，坚持在发展中保障和改善民生，坚持人与自然和谐，坚持总体国家安全观，坚持党对人民军队的绝对领导，坚持“一国两制”和推进祖国统一，坚持推动构建人类命运共同体，坚持全面从严治党。
“八个明确”和“十四个坚持”有机融合、有机统一，凝结着中国共产党坚持和发展中国特色社会主义的宝贵经验，反映了以习近平同志为核心的中共中央对中国特色社会主义规律性认识的深化、拓展、升华，体现了理论与实际相结合、认识论和方法论相统一的鲜明特色，使中国共产党对共产党执政规律、社会主义建设规律、人类社会发展规律的认识达到了新高度。
习近平新时代中国特色社会主义思想是对马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、“三个代表”重要思想、科学发展观的继承和发展，是马克思主义中国化最新成果，是中国共产党和中国人民实践经验和集体智慧的结晶，是中国特色社会主义理论体系的重要组成部分，是新时代坚持和发展中国特色社会主义、推进中国特色社会主义事业的基本遵循，是为实现中华民族伟大复兴而奋斗的行动指南。