Cải cách thể chế giám sát nhà nước

Cải cách thể chế giám sát nhà nước 

Cải cách thể chế giám sát nhà nước là một giải pháp cải cách thể chế chính trị quan trọng liên quan đến toàn cục mà Trung Quốc đang tiến hành, là giải pháp chiến lược quan trọng để thúc đẩy quản lý Đảng nghiêm minh toàn diện phát triển đi vào chiều sâu. Đi sâu cải cách thể chế giám sát nhà nước, dựa vào pháp luật để xây dựng cơ quan làm công tác chống tham nhũng dưới sự lãnh đạo thống nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc, xây dựng hệ thống giám sát nhà nước tập trung thống nhất, uy tín và hiệu quả, thực hiện việc giám sát toàn diện tất cả các công chức, viên chức thi hành quyền lực công. 

Tháng 1 năm 2016, Hội nghị toàn thể lần thứ 6 Uỷ Ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương khoá XVIII lần đầu tiên đề xuất, phải làm tốt công tác thiết kế tầng đỉnh hệ thống giám sát, vừa tăng cường giám sát trong nội bộ Đảng, lại tăng cường giám sát bộ máy nhà nước. Tháng 10 cùng năm, Hội nghị Trung ương 6 khoá XVIII xem xét thông qua Điều lệ giám sát trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc, hoàn thiện hơn nữa hệ thống giám sát trong nội bộ Đảng, thúc đẩy thực hiện sự giám sát toàn diện trong nội bộ Đảng. Sau đó, Văn phòng Trung ương Đảng ấn hành Phương án về việc triển khai thí điểm cải cách thể chế giám sát nhà nước tại thành phố Bắc Kinh, tỉnh Sơn Tây và tỉnh Chiết Giang, bố trí thành lập uỷ ban giám sát các cấp tại ba tỉnh, thành phố, vận hành trước, thí điểm trước và tìm tòi thực tiễn về thể chế cơ chế và xây dựng chế độ, tích luỹ kinh nghiệm để phổ biến trong cả nước. 

Tháng 10 năm 2017, Đại hội Đảng XIX đưa ra quyết sách quan trọng đối với việc đi sâu cải cách thể chế giám sát nhà nước, yêu cầu phổ biến công tác thí điểm trong phạm vi cả nước, thành lập uỷ ban giám sát cấp nhà nước, cấp tỉnh, cấp thành phố và cấp huyện, hợp nhất làm việc với cơ quan kiểm tra kỷ luật của Đảng, thực hiện việc giám sát toàn diện tất cả các công chức, viên chức thi hành quyền lực công; xây dựng Luật Giám sát nhà nước, trao chức trách, quyền hạn và phương thức điều tra cho uỷ ban giám sát theo pháp luật, lấy biện pháp tạm giữ thay thế “song quy” (Đương sự phải có mặt tại địa điểm quy định trong thời gian quy định để đưa ra lời giải thích về vụ việc có liên quan với cơ quan giám sát của Đảng). Ngày 4 tháng 11 cùng năm, Uỷ ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc đã thông qua quyết định phổ biến công tác thí điểm cải cách thể chế giám sát nhà nước trong phạm vi cả nước.  

Tháng 2 năm 2018, uỷ ban giám sát cấp huyện, cấp thành phố, cấp tỉnh được thành lập trong cả nước, công tác thí điểm đi sâu cải cách thể chế giám sát nhà nước đã đạt được những thành quả quan trọng mang tính giai đoạn; ngày 20 tháng 3, Hội nghị lần thứ 1 Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc khóa XIII đã biểu quyết thông qua Luật Giám sát nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa; ngày 23 tháng 3 năm 2018, Ủy ban Giám sát Quốc gia nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa chính thức thành lập.

Trong quá trình cải cách thể chế giám sát nhà nước, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc bố trí nhiệm vụ thí điểm cải cách, ngay sau đó, Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc thông qua phương án thí điểm cải cách ở ba nơi và dự thảo quyết định phổ biến công tác thí điểm cải cách trong phạm vi cả nước, thực hiện việc nối tiếp chặt chẽ lập pháp và quyết sách cải cách, làm cho những cuộc cải cách quan trọng có căn cứ pháp luật, được lập pháp chủ động để thích ứng với nhu cầu cải cách.

国家监察体制改革

国家监察体制改革是中国正在进行的一项事关全局的重大政治体制改革举措，是推动全面从严治党向纵深发展的重大战略举措。深化国家监察体制改革，依法建立中国共产党统一领导的反腐败工作机构，构建集中统一、权威高效的国家监察体系，实现对所有行使公权力的公职人员监察全覆盖。

2016年1月，十八届中央纪委六次全会首次提出，要做好监督体系顶层设计，既加强党的自我监督，又加强对国家机器的监督。同年10月，中共十八届六中全会审议通过《中国共产党党内监督条例》，进一步完善党内监督体系，推进党内监督实现全覆盖。随后，中央办公厅印发《关于在北京市、山西省、浙江省开展国家监察体制改革试点方案》，部署在3省市设立各级监察委员会，从体制机制、制度建设上先行先试、探索实践，为在全国推开积累经验。

2017年10月，中共十九大对深化国家监察体制改革作出重大决策，要求将试点工作在全国推开，组建国家、省、市、县监察委员会，同党的纪律检查机关合署办公，实现对所有行使公权力的公职人员监察全覆盖；制定国家监察法，依法赋予监察委员会职责权限和调查手段，用留置取代“两规”措施。同年11月4日，全国人大常委会通过在全国各地推开国家监察体制改革试点工作的决定。

2018年2月，全国省市县三级监察委员会全部组建完成，深化国家监察体制改革试点工作取得重要阶段性成果；3月20日，十三届全国人大一次会议表决通过了《中华人民共和国监察法》；2018年3月23日，中华人民共和国国家监察委员会正式挂牌。

在国家监察体制改革过程中，中共中央部署改革试点任务，全国人大紧紧跟上，通过三地改革试点方案和在全国推开改革试点工作的决定草案，做到了立法和改革决策紧密衔接，使重大改革于法有据、立法主动适应改革需要。